یادداشت‌های دایره مینا    

یادداشت‌هایی از کتاب: پژوهش

نوشته: امیرحسین آریان‌پور

یادداشت‌برداری: سعید عبداللهی

نمي‌توان با واقعيت درافتاد. پس به حكم يك مثل رومي «عليه خورشيد سخن مگو».

بطلميوس پادشاه مصر مي‌خواست برخلاف نظام واقعيت، رنج‌نابرده هندسه بياموزد. ولي اقليدوس به او گفت: «در هندسه راهي ممتاز براي شهرياران وجود ندارد».

ـ «شارلماني» كوشيد كه جنبش فرهنگي برپا كند. اما در بطن واقعيت اجتماعي عصر ميانه چنين امكاني نبود. پس به حق اعلام كرد: «پديد آوردن يك آتن مسيحي نه از من ساخته است و نه از شما».

حقيقت‌پژوهي واقعگرايي را ايجاب مي‌كند.

به گفته «پاولف» هر چه بال پرنده كامل باشد، پرنده بي‌آن‌كه بر هوا تكيه كند، توان پرواز ندارد. واقعيت‌ها هواي دانشمندند. شما نمي‌توانيد بدون واقعيت، از جا برخيزيد.

و سخني از شكسپير: «تو اي طبيعت! الهة من! خدمت‌گزاري من بسته به قانون‌هاي توست».

نگه كن بدين گردش روزگار          جز او را مكن بر دل آموزگار (فرودسي)

مرا اين روزگار آموزگار است         كه زين به نيست آموزگاري (ناصر خسرو)

هر كه نامخت از گذشت روزگار      نيز ناموزد ز هيچ آموزگار (رودكي)

ساعتي بادم خطيبي مي‌كند        ساعتي سنگم اديبي مي‌كند

باد با حرفم سخط‌ها مي‌دهد      سنگ و كوهم فهم اشيا مي‌دهد (مولوي)

حقيقت‌پژوهي به‌عنوان نمودي اجتماعي، تنها مشتمل بر دريافت حقيقت‌ها نيست، بلكه مستلزم انتقال حقيقت‌ها نيز هست. بي‌گمان مهمترين وسيلة انتقال حقيقت‌ها، زبان قلم است. آن‌چه بيشتر از هر چيز به جهان روشني بخشيده، رنگ سياه است، رنگ مركّب سياه.

تحقيق تا زماني كه اين رنگ را به خود نگيرد، بي‌رنگ است، بي‌اثر است. كمال تحقيق در اين است كه نوشته شود و از اين مهم‌تر، خوانده شود. به راستي تحقيق به دو كس نيازمند است: آن كه حقيقتي را فرا مي‌دهد و آن كه آن حقيقت را فرا مي‌گيرد.