چه قصابخانهیی است این دنیای بشریت! ــ احمد شاملو
چه قصابخانهیی است این دنیای بشریت!
(احمد شاملو، اردیبهشت ۱۳۵۸)
اشاره:
جهان ما و اقلیم و سرزمین ما نیاز به فرهنگسازی دارد؛ فرهنگ آزادی، فرهنگ مدارا، فرهنگ برابری، فرهنگ انسانی.
تمام رنجهای مشترکمان از نبود یا کمبود این فرهنگها است. وقتی فرهنگسازی انسانی نیست، این طبقات حاکم سیاسی و ایدئولوژیک هستند که منافع اعتقادی و اقتصادی و سیاسی خودشان را به هرچه غیر از آن ترجیح میدهند؛ و این آغاز جداسریها، ظهور کارتلهای سرمایه، آپارتایدهای مذهبی و جنسیتی و نژادی و سرانجامشان، شعلهور شدن جنگها و جنایتها و رشد فاصلهی طبقاتی است.
ما باید شرمنده باشیم که با گذشت ۲۰ قرن از تاریخ جدید جهان، هنوز اسیر فرهنگ استبدادپذیری و بیتفاوتی ناشی از کمبود عمومیت فرهنگ انسانی هستیم. خوشبختانه با انتشار کلان اطلاعات و آگاهی در دنیای کنونی، روند فرهنگسازی انسانی با سرعتی کند و آرام در حال تکوین است. اما هنوز راه درازی در پیش داریم. این راه فرهنگسازی را خودمان باید طی کنیم. دولتها و حاکمیتها ــ بهطور خاص در جهان سوم ــ هرگز به فکر این ضرورتها و فوریتها نبوده و نیستند؛ بلکه آمران و عاملان و مجریان همان جداسریها برای پیشبرد منافع و سلطهی خودشان هستند. شاید بهترین توصیف این باشد که:
«شازده کوچولو از روباه پرسید: اوضاع کی بهتر میشه؟
روباه گفت: همهچیز بستگی به خودت داره».
زنده یاد احمد شاملو ۴۲ سال پیش در یک مصاحبه، جمعبندی کوتاه اما بسیار منسجمی را از ریشه، علت و سببسازان اصلی جنگ و جنایت و استثمار در دنیا و ایران ارائه نمود. اکنون که با انتشار گستردهی اطلاعات و آگاهی سر و کار داریم، با نگاه به قسمتی از آن مصاحبه، ضرورت و فوریت فرهنگسازی انسانی را چراغ راه فعالیت فکری و فرهنگی و اجتماعیمان کنیم.
سعید عبداللهی ـ ۶ خرداد ۱۴۰۰
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از مصاحبه احمد شاملو
با مجله تهران مصور
۲۸ اردیبهشت ۱۳۵۸
«زمان سلطان محمود میکشتند که شیعه است. زمان شاهسلیمان میکشتند که سنی است. زمان ناصرالدینشاه میکشتند که بابی است. زمان محمدعلیشاه میکشتند که مشروطهطلب است. زمان رضاخان میکشتند که مخالف سلطنت مشروطه است.
امروز توی دهنش میزنند که منافق است و فردا وارونه بر خرش مینشانند و شمعآجینش میکنند که لامذهب است.
اگر اسم و اتهامش را در نظر نگیریم، چیزی عوض نمیشود:
توی آلمان هیتلری میکشتند که یهودی است. حالا در اسرائیل میکشند که طرفدار فلسطینیها است. عربها میکشند که جاسوس صهیونیستها است. صهیونیستها میکشند که فاشیست است. فاشیستها میکشند که کمونیست است.
و میکشند و میکشند و میکشند!
و چه قصابخانهیی است این دنیای بشریت!»
برچسبها: احمد شاملو, فرهنگ اجتماعی, نخبهکشی